Work in progress...

ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ

1.       “Η έννοια του περάσματος”   (12-10-2012_ Ξενοφών Μπήτσικας)
Η  άσκηση πραγματεύεται την έννοια του «δια μέσω», του «μέσα από », του ενδιάμεσου (be·tween[1]).  Προσεγγίζει το άνοιγμα ως κανάλι επικοινωνίας ανάμεσα σε διαφορετικές χωρικές και χρονικές συνθήκες. Επίσης το πέρασμα αποκτά την έννοια της μετάβασης[x1]  , του διαδρόμου, της διαδρομής (ο δρόμος μεταξύ δύο σημείων), το πέρασμα του χρόνου/στιγμές, ... Επίσης η έννοια του ξε-περάσματος του ορίου/κατωφλιού και η είσοδος σε νέα συνθήκη[x2] . Τίθεται με αυτό τον τρόπο και η έννοια της προσβασιμότητας του χώρου ( καθώς προϋπόθεση για να χαρακτηρισθεί ένας χώρος προσβάσιμος δεν είναι μόνο η ευκολία με την οποία μπορεί κανείς να εισέλθει σ’ αυτόν, αλλά και η δυνατότητα αυτόνομης διακίνησης, παραμονής και ανταλλαγής πληροφορίας) ως εικαστική στρατηγική.

"The Passing" Bill Viola - YouTube
► 2:13► 2:13	www.youtube.com/watch?v=Hb6mFwaC4YM9 Dec 2009 - 2 min - Uploaded by academietemse "The Passing" Bill Viola. academietemse. Subscribe Subscribed Unsubscribe. Loading... 5 videos ...

Bill Viola "The Passing"1.wmv - YouTube
► 17:10► 17:10	www.youtube.com/watch?v=p5fWsMxt3jo21 Jan 2012 - 17 min - Uploaded by vectorfineart Bill Viola "The Passing"2.wmv 17:10. Watch Later Bill Viola "The Passing"2.wmv by vectorfineart482 views ...

Bill Viola "The Passing"2.wmv - YouTube
► 17:10► 17:10	www.youtube.com/watch?v=hQv-8VeysUI21 Jan 2012 - 17 min - Uploaded by vectorfineart Bill Viola "The Passing" ... 17:10. Watch Later Bill Viola "The Passing"1.wmvby vectorfineart2,027 views ...

2. “Sound Strip / Film Strip”, Paul Sharits
http://www.youtube.com/watch?v=rPK4BT6TqEs
3. «Live-Taped Video Corridor», Bruce Nauman
http://www.medienkunstnetz.de/works/live-taped-video-corridor/
http://www.youtube.com/watch?v=VUfwg0bz-Yo
4. Dan Graham's Present Continuous Past 1974
http://www.youtube.com/watch?v=aLNfUB7JtA4&feature=related
5. Bill Viola, The Crossing,
http://www.sfmoma.org/media/features/viola/BV01.html
6. Bill Viola, The veiling
http://www.sfmoma.org/media/features/viola/BV14.html

Για την κατανόηση του θέματος έγινε προσέγγιση και ανάλυση  έργων καλλιτεχνών, που έχουν κατ’ αναλογίαν  πραγματευτεί  το συγκεκριμένο θέμα

Καλλιτέχνες:

Dan Graham :  “Public Space /Two Audiences” (1976) και Present Continuous Past(s) (1974)

Στις εγκαταστάσεις του Graham “Public Space /Two Audiences” (1976) και Present Continuous Past(s) (1974) η επιδερμίδα-επιφάνεια επαφής των διαφορετικών χωρικών συνθηκών αντικαθίσταται από την κρυσταλλική διαφάνεια. Η ποιότητα του ορίου που διαμορφώνει την συγκεκριμένη κατηγορία αφορά στην αντανάκλαση και ολοκλήρωση του χώρου για τον οποίο αποτελεί όριο. Το μεταβλητό και καθοριστικό για το έργο όριο εξελίσσεται μέσα από την ιδέα της διαφάνειας του ορίου και της αδιαφάνειας του όταν το κρύσταλλο μετατρέπεται σε καθρέφτη. Μια επιφάνεια, έλασμα, που αναπαράγει τις εικόνες και κατά κάποιο τρόπο τις περιέχει και τις απορροφά. Ο καθρέφτης αποτελεί ένα ιδανικό όριο-εργαλείο για να αποκτήσει ο θεατής την διπλή ταυτότητα του υποκείμενου και αντικείμενου ενώ ταυτόχρονα επανατοποθετείται τόσο απέναντι στο ίδιο του το βλέμμα όσο και σ’ εκείνο των άλλων.

Gary Hill –withershins  [ Hand Heard. Withershins. Midnight]  [-3] 

http://www.henryart.org/exhibitions/show/1166

BIll Viola:

space Between Teeth Bill Viola - YouTube   Published on Apr 24, 2012 by videoartresearch foreducation No description available. Category: Education Tags: Space Between Teeth Bill Viola License ... www.youtube.com/watch?v=zAzKGScTbag - Cached   

Bill Viola's "Space Between the Teeth[-4] 

Ακόμη έργα:

1. “Two sides to every story”, Michael Snow

http://www.youtube.com/watch?v=99mdnK0ABx8

---

^[1] be·tween 1. in the space separating (two points, objects, etc.): between New York and Chicago. 2.intermediate to, in time, quantity, or degree: between twelve and one o'clock; between 50 and 60 apples; between pink and red. 3.linking; connecting: air service between cities. 4.in portions for each of (two people): splitting the profits between them. 5. among: sharing the responsibilities between the five of us.

---

1.      [x1]Hans Belmer ,  Άρτεμις---- o τρόμος στο βλέμμα… (το πέρασμα στην εφηβεία ή από την εφηβεία στην ενηλικίωση…) από το Fontisi-Ducroux, Françoise. & Vernant, Jean-Pierre: Στο μάτι του καθρέφτη, Εκδ. Ολκός, Αθήνα 2001 (Dans l oleil du miroir, Éditions Odile Jacob, Paris 1997)

 [x2]Gunder von Hagens και η έκθεση των νεκρών σωμάτων στο Μανχάιμ το 1998-η βεβήλωση του νεκρού, σπάει το πανάρχαιο ταμπού (Paul Virilio, H διαδικασία της σιωπής,..) Ακόμη το ξεπέρασμα του σώματος: Chris Burden, Stelarc, … Viennese Actionists

Επίσης ως πέρασμα σε νέα συνθήκη μπορεί να θεωρηθεί η ιστορία του Luis Carroll, Η Αλίκη μέσα από τον καθρέφτη, με τις προεκτάσεις στην τέχνη: Τη διαδρομή της Αλίκης θα την επαναλάβουν ήρωες μοντέρνων δημιουργών, ταυτόχρονα. Ο Jaques Rigaut (1924 και ο Jean Cocteau (1930)  βάζουν να διεισδύσουν στο πιο πέρα, ο ένας τον Lord Patchogue, και ο άλλος έναν ποιητή. Στον  Rigaut, πρόκειται για μια φιλοσοφική φαντασμαγορία: ο Lord Patchogue και η εικόνα του προχωρούν αργά, ο ένας προς τον άλλο…

 [-3]

Gary Hill –withershins

The two major works anchoring the exhibition are Withershins (1995), an interactive maze.

In Withershins there are two entrances to the maze; one entrance controls a female voice and the other a male voice. As you walk through the maze, the chosen path determines the meaning and ordering of audio and video. On a nearby wall is a paper map with sticky notes that gives details of the phrases that are synchronized with locations in maze. One of us walked the maze and the other traced the map - Travelmarx verified!

 [-4]“The video camera for Bill Viola is an eye. which he may turn upon the invisible” . In his dictionary the word Video it means = I see!

 To manipulating his images,  used the computer softwares for editing but the same time appear them. As it happened always to our dreams , “like things long repressed which unexpectadly enter the concious mind!;”

Summary

This sequence from Bill Viola's "Four Songs" features " Space Between the Teeth." Viola is seated in an armchair against a stark background, his silence punctuated by screams. The camera pulls back to reveal that he is at the end of a long hallway. As he screams, a series of quick edits pulls the viewer closer and closer to him, revealing the inside of his mouth. In the scene that follows, the camera pans across a kitchen interior, settling at last on the sink. A man comes in, washes some dishes and exits, leaving the tap running water. A still photo showing the chair at the end of the hallway is thrown into a body of water, then washed away by the waves created by an off-camera boat

2.      Οι εικαστικές τέχνες ως σχηματοποιητικός μηχανισμός"  (19-10-2012_ Ξενοφών Μπήτσικας)

«ΟΙ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΩΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΣΧΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ»

«FINE ARTS AS CONFIGURATION MECHANISM» 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Κάθε πολιτισμός ορίζεται και ερμηνεύεται από τον τρόπο με τον οποίο οι φορείς του εννοούν και ερμηνεύουν τον κόσμο. Η τέχνη, όπως ανάλογα και η επιστήμη, οργανώνει νοητικά σχήματα και μηχανισμούς και μορφοποιεί αυτή την ερμηνευτική διαδικασία. Η σχηματοποίηση αποτελεί σημαντικό εργαλείο σ’ αυτή την πορεία, καθώς επιτρέπει τη σταδιακή κατανόηση, την απομόνωση και την αποστασιοποίηση, την εκλογίκευση και την κανονικοποίηση της φύσης. Σημαντικοί σχηματοποιητικοί μηχανισμοί για την αντίληψη του φυσικού είναι και οι εικονικές του αναπαραστάσεις. Οι εικαστικές τέχνες, ενταγμένες στο κοινωνικό πλαίσιο που τις παράγει, είναι η οπτική γωνία μέσα από την οποία εξετάζεται εδώ η αντίληψη του φυσικού, το οποίο σταδιακά περιορίζεται, υποτάσσεται, ελέγχεται, απομονώνεται, αποκωδικοποιείται και μεταμορφώνεται.

Μια σύντομη αναδρομή στην παράλληλη και αλληλοτροφοδοτούμενη πορεία της επιστήμης και της τέχνης, δημιουργεί την απαραίτητη βάση για να επικεντρωθεί η ανάλυση στην χρήση της τεχνολογίας για την παραγωγή εικαστικού έργου στη σύγχρονη τέχνη, στην εξέλιξη της σχέσης έργου-θεατή και για την μετατόπιση των εκάστοτε ορίων που ορίζουν το φυσικό. Σ΄αυτή τη διαδικασία οριοθέτησης και κατανόησης, ελέγχου και μετατόπισης των ορίων  υποβάλλεται ακόμα και το σώμα, το τελευταίο ίσως στοιχείο φύσης που υποβάλλεται σε επανασχεδιασμό. 

ABSTRACT:  Cultures are defined by the manner in which that their administrators comprehend and interpret the world. Art and science as well, construct intellectual schematizations and mechanisms and configure this interpretative process. Schematization is a powerful instrument in this journey, as it allows the progressive comprehension, the isolation, the differentiation, the rationalization and the normalization of nature. Prominent scematizational devices for the perception of the natural are its iconic representations. Visual arts, integrated in the social context that produces them, are the point of view through which we analyze the perception of the world that becomes delimitated, controlled, dominated and finally transformed.

A short flashback in the parallel and interconnected journey of art and science provides the necessary origin in order to, later on, focus the analysis on the analysis of the relation between technology and artistic creation in contemporary art, as well as the evolution of the relation between spectator and artwork and the translocation of the boundaries that define the natural. In this process of definition and comprehension, of control and translocation of the boundaries, we can find submitted even the body, the last element of nature that is now redesigned.

Καλλιτέχνες:

Gary Hill: http://www.google.gr/tall ships  , http://en.wikipedia.org/wiki/Gary_Hill

Stelarc: exoskeleton   http://stelarc.org/?catID=20227 ,  http://www.euran.com/stelarc.htm ,  extended body[x1]   stomach sculpture http://www.youtube.com/watch?v=IFFizqMmlOQ , [http://www.stanford.edu/dept/HPS/stelarc/a29-extended_body.html ],    http://www.youtube.com/watch?v=IFFizqMmlOQ[x2] 

Orlan: http://www.orlan.eu/

Jeffrey Shaw:  The Legible City http://www.jeffrey-shaw.net/html_main/show_work.php?record_id=83

---

 [x1]

Στο stomach sculpture ένας μηχανισμός, ένα εν δυνάμει γλυπτό, εισάγεται στο στομάχι του Stelarc κ η κάμερα καταγράφει τις αντιδράσεις του εσωτερικού του οργάνου, που προσπαθεί να “χωνέψει” το ένθετο. Το video κλείνει με το ιατρικό προσωπικό να τραβάει έξω το γλυπτό κ το  καταπονημένο πρόσωπο του υποκειμένου/σώματος. Στο έργο «γλυπτική στομάχου» θέλει να καταργήσει το δέρμα από εμπόδιο, να το διαρρήξει, να μη σημαίνει πια το κλείσιμο/προστασία του σώματος, από το εξωτερικό.

Στο amplified body με την βοήθεια ιατρικών οργάνων, μετρητών Doppler, εγκεφαλικών κυμάτων, καθώς κ άλλους αισθητήρες, καταγράφει την κίνηση των άκρων κ ολόκληρου του σώματος. Το σώμα συσπάται κ ο ρυθμός που κινείται, μεταφράζεται σε ηλεκτρικές κενώσεις  που με την βοήθεια αισθητήρων, μεταφέρονται κ δημιουργούν ήχους κ φωτιστικά φαινόμενα.

Ο Stelarc μέσω της τεχνολογίας προεκτείνει  τον εαυτό του. Για αυτόν το σώμα δεν είναι επαρκές, έχει περιορισμένο εύρος αισθήσεων και δυνατότητες. Μιλώντας σχετικά με το «ενισχυμένο σώμα» λέει πως η εξέλιξη δημιούργησε ένα πλάσμα το οποίο μπορεί να σκέφτεται και να δρα, και πως έχει την αίσθηση ότι αν δεν δράσουμε και δεν επανασχεδιάζουμε το ανθρώπινο σώμα θα αποτύχει το πείραμα της εξέλιξης. Δεν θεωρεί αυτά τα projects ούτε εικασία επιστημονικής φαντασίας, ούτε παραγωγή αισθητικής τέχνης για μουσεία, αλλά ανιχνευτικά οχήματα. Για την καλωδίωση αναφέρει ότι η ροή της πληροφορίας ταυτόχρονα διευθύνει τα σώματα αλλά και τα κατακυριεύει, ενεργοποιεί μια μοιραία αίσθηση απώλειας, μια ανικανότητα να απορροφήσει κανείς, να επεξεργαστεί και να τα καταλάβει όλα. Τα σώματα δεν έχουν πλέον επιθυμίες, αλλά μάλλον μηχανικές τροχιές συστηματικής υπερεπάρκειας.

Όταν μιλάει για «παρωχημένο σώμα» ο Stelarc εννοεί ότι το σώμα πρέπει να ξεπεράσει προκαταλήψεις αιώνων, και να αντιμετωπιστεί ως μια επεκτάσιμη και εξελίξιμη δομή, ενισχυμένη από τεχνολογίες ακριβείς, έγκυρες και ισχυρές. «Η τεχνολογία καθορίζει την ανθρώπινη ύπαρξη, είναι μέρος της», «Ειδικά για τον άνθρωπο της εποχής της πληροφορίας το σώμα είναι βιολογικά ανεπαρκές», είναι μερικές ακόμα από τις θέσεις του καλλιτέχνη.

Ο ίδιος δηλώνει ότι το σώμα φοβάται να έρθει αντιμέτωπο με  το νέο “εξωγήινο” τεχνολογικό περιβάλλον του, όντας μη επαρκώς εξοπλισμένο βιολογικά.[1]

Συνδεόμενος με τα ηλεκτρικά καλώδια και τις ηλεκτρικές εκκενώσεις  παραδίδει τον εαυτό του στην τεχνολογία, προεκτείνει το κεντρικό νευρικό του σύστημα,[1] ξεπερνάει την υπάρχουσα εμπειρία κ εμπλουτίζει τις αισθήσεις του. Δείχνει σε ένα μέλλον με cyborg κατευθύνσεις και στήνει παραστάσεις προαναγγέλλοντας ένα ενοποιημένο κόσμο ανθρώπου κ μηχανής.

Για τον Marshall McLuhan (Marshall McLuhan: Media οι προεκτάσεις του ανθρώπου, εκδ. Κάλβος, Αθήνα)κάθε νέα εφεύρεση ή τεχνολογία λειτουργεί ως μία προέκταση του φυσικού μας σώματος. Εφόσον το σώμα αποκτά ένα καινούργιο μέλος, με κάθε τέτοια προέκταση προκαλείται κ μία διεύρυνση των αισθήσεων. Η τεχνολογία ή φυσική προέκταση, γίνεται ένα καινούργιο εργαλείο -ένα νέο μέσον- με το οποίο το σώμα κ ο εγκέφαλος – κατανοεί κ αντιλαμβάνεται τον κόσμο.

Κάθε εφεύρεση ή τεχνολογία ή αλλιώς προέκταση εαυτού, δημιουργεί έναν καινούργιο τρόπο εισδοχής ερεθισμάτων και μία πληθώρα εντυπώσεων, που το σώμα αδυνατεί να επεξεργαστεί. Αυτό  οδηγεί αναπόφευκτα στον αυτοακρωτηριασμό, μια σχηματική δηλαδή αποκοπή του οχλούντος οργάνου ή λειτουργίας, η οποία, είναι απαραίτητη γιατί δίνει στο σώμα τον απαραίτητο χρόνο μέχρις ότου μπορέσει σταδιακά να χειριστεί κ πάλι την εισδοχή των νέων δεδομένων. Κάθε αυτοακρωτηριασμός συνεπάγεται όμως μία διακοπή της αυτοαναγνώρισης, με την έννοια ότι το άτομο μετατοπίζει την αντίληψή του..

 [x2]

1.      "Ο ρόλος της διαφάνειας στην αντίληψη του χώρου"  (26-10-2012_ Ξενοφών Μπήτσικας)

Περίληψη

Οι δυνατότητες της χρήσης διαφανών υλικών σαν μέσο δημιουργίας μας είναι αρκετά γνωστή από το παρελθόν και συγκεκριμένα από τα βιτρώ, στα οποία το άμεσο και το ανακλώμενο φως συνδυάζονται με το χρωματισμένο προβαλλόμενο φως. Το αποτέλεσμα της δράσης του φωτός αποτελεί το κύριο αντικείμενο της ζωγραφικής πάνω σε διαφανή επίπεδα. Οι νέες τεχνολογίες και τα σύγχρονα υλικά προσφέρουν καινούργιες δυνατότητες έκφρασης μέσα από τη χρήση αυτών των πλαστικών μέσων και τη διαδραστικότητα τους με το φως.

Έργα σύγχρονων δημιουργών και θεωρητικές αναλύσεις εξυπηρετούν την προσέγγιση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που προσδίδει η διαφάνεια στην οργάνωση και αντίληψη του χώρου. Η διαφάνεια, εκτός από οπτική ιδιότητα, σημαίνει επίσης μια ενδογενή ποιότητα δόμησης και οργάνωσης, που επιτρέπει την ταυτόχρονη αντίληψη τόσο των χωρικών καταστάσεων, όσο και των νοητικών. Η χρήση των διαφανών υλικών προσφέρει μια διαφορετική εμπειρία της χωρικής αντίληψης. Η υπέρθεση πολλαπλών επιπέδων, η ύπαρξη στοιχείων που ανάγονται σε δύο ή περισσότερα συστήματα αναφοράς, η αλληλοσύνδεση και μετάλλαξη των σχημάτων, δημιουργούν δίκτυα, διαγράμματα τάσεων και τελικά ρέοντα χώρο με έντονη δραστηριότητα, που επαναπροσδιορίζει το ρόλο του θεατή. Δύο κεντρικές ιδέες της δεκαετίας του 50: η όραση σε κίνηση και ο θεατής σαν συμμέτοχος, βρίσκουν στη διαφάνεια πρόσφορο έδαφος για την πραγμάτωσή τους. Στην ιδιαίτερη αυτή αντίληψη του χώρου συμβάλλουν δύο επίσης σημαντικοί παράγοντες: το φως και ο αέρας (αντανάκλαση και διάθλαση), προκαλώντας, με τη σειρά τους, αμφιλεγόμενες χωρικές σχέσεις και καθυστέρηση στην ανάγνωση των οργανώσεων.

Από την άλλη πλευρά, η προσέγγιση στο πλαστικό μέρος της δημιουργίας μιας ολότητας αποτελούμενης από μονάδες, αλληλοσυνδεόμενες με την ιδιαίτερη σχέση της διαφάνειας,  συχνά αποτελεί και τρόπο προσέγγισης στο συνολικό πλαίσιο και νόημα του έργου. H χωρική κατάσταση των αλλεπάλληλων υπερθέσεων συσχετίζεται, κατά τον Moholy-Nagy, με την διφορούμενη και πολυσύνθετη γραφή του James Joyce.

Αναφορές/καλλιτέχνες:

Kircher Athanasious: ο καθρέφτης

Dan Graham: “Public Space /Two Audiences” (1976) και Present Continuous Past(s) (1974)

Στις εγκαταστάσεις του Graham “Public Space /Two Audiences” (1976) και Present Continuous Past(s) (1974)

Robert Smithson

Robert Morris

Pistoletto 

Victor Vasarely

 

2.      "Oθόνες και εγκαταστάσεις"  (02-11-2012_ Ι. Μπίτου)

Ήδη το 50 εισβάλει η οθόνη στην γκαλερί, γίνεται ένα από τα συστατικά στοιχεία των happenings, performances, expanded cinema's, από καλλιτέχνες όπως τον Alan Caprow, την Carolee Schneemann, τον John Cage, Robert Whitman, Robert Rauschenberg καθώς και ως αυτόνομα αντικείμενα τέχνης όπως στα έργα του Wolf Vostell, Nam June Paik.

1958 Wolf Vostell, Black Room Cycle

Με τον όρο εγκατάσταση το '70 εισάγονται όροι, κριτήρια, σκέψεις που έχουν να κάνουν με το χώρο, τα υλικά, την ενσωμάτωση, τη διάρκεια, τον τόπο και τη συμμετοχή. Σε αυτά τα καινοτομικά έργα, το συγκείμενο και οι δυναμικές της θέασης αναδύθηκαν ως περιεχόμενο.

Οι καλλιτέχνες κάλεσαν το κοινό να καταννοήσουν την οθόνη, μαζί με τον τόπο και την εμπειρία θέασης, ως υλικά. Τα υβριδικά αυτά έργα ενσωμάτωσαν και τις χωρικές παραμέτρους της γκαλερί έχοντας την ικανότητα να αναδιοργανώσουν το χώρο και το χρόνο (βλ. Paul Virilio, the Vision Machine). 

Από τη ζωγραφική εως το σινεμά πρατηρούμε το ίδιο φαινόμενο: την ύπαρξη ενός άλλου εικονικού χώρου, έναν τρισδιάστατο χώρο ενσωματωμένο στο φυσικό μας χώρο, περιτριγυρισμένο από ένα όριο. Η συνύπαρξη αυτών των χώρων είναι αυτό που χαρακτηρίζει την οθόνη. Από τον 15ο αι. διατυπώνεται το θέμα του καμβά-οθόνης ως ένα παράθυρο που είναι η είσοδος έναν άλλο χώρο “beyond the frame” κατά τον Leon Batista Alberti.

Στο παρελθόν επικρατούσε η γενική τάση το σώμα να παραμένει ακίνητο και σταθερό ώστε να καταφέρει να δει την αναπαραγώμενη εικόνα. Από την αναγέννηση και την μονόφθαλμη προοπτική εώς το μοντέρνο σινεμά, απο τη κάμερα obscure εώς τη κάμερα lucida, το σώμα απαιτείται να παραμένει σταθερό.

Ο Norman Bryson υποστηρίζει ότι “επικρατεί η λογική του έντονου βλέμματος και όχι της ματιάς” , ανήκοντας σε ένα άγαλμα και όχι σε άνα ζωντανό σώμα, ο κόσμος γίνεται γίνεται κρύος, σταθερός, απαθής. Στο παράδειγμα του Durer, ο σχεδιαστής μετατρέπει “τον στόχο του σε άγαλμα”, εξαλείφοντας έτσι κάθε υποψία κίνησης. Σύμφωνα με την Anne Friedberg μέσα από την εξέλιξη των οθονών κυρίως στο σινεμά, “ο θεατής έγινε περισσότερο ακίνητος, παθητικός, έτοιμος να δεχτεί τις κατασκευές της εικονικής πραγματικότητας προβαλόμενες μπροστά από το ακίνητο σώμα του”. 

Αυτή η συνθήκη όμως αλλάζει με την εικονική πραγματικότητα, όπου δημιουργείται μια νέα σχέση μεταξύ του σώματος του χρήστη και της εικόνας, με τον χρήστη να πρέπεθ να αναακλύψει και να βιώσει την κίνηση σον εικόνικό χώρο.

  

H επίδραση των media τεχνολογιών στον τρόπο που παρατηρούμε-βλέπουμε είναι σημαντική. Δίνεται μεγάλη σημασία στο πως βλέπει κάποιος και όχι μόνο στο τι βλέπει. Διάφορες περιπτώσεις βιντεοεγκαταστάσεων από την εμφάνιση τους περίπου το '60 προτείνουν και διαφορετικά μοντέλα θέασης και εμπειρίας των έργων μέσα από το σχεδιασμό της επιφάνειας διεπαφής μεταξύ παρατηρητή και οθόνης. Ειδικά στις εγκαταστάσεις ο χώρος ενεργοποιείται και ξεδιπλωνει με την κίνηση των θεατών στο χώρο και το χρόνο. Ειδικότερα ο ρόλος των οθονών σε αυτές τις καθιστά υποβλητικές, με τη συμπλοκή του χώρου και του χρόνου ανάμεσα στον παρατηρητή και το τεχνολογικό αντικείμενο, ανάμεσα στην οθόνη και το σώμα.

Για το πως έχουν αναδιαμορφωθεί οι σχέσεις έρχου, χώρου και θεατή, αναλύθηκαν τα παρακάτω έργα από τα οποία βγήκαν συμπεράσματα σχετικά με την ύπαρξη νέων μοντέλων θέασης όπως διαμορφώνονται μέσα από τις σχέσεις και την επικοινωνία των τριών αυτών παραγόντων.

 

α. Soundstrip/Filmstrip, Paul Sharits --> http://www.youtube.com/watch?v=rPK4BT6TqEs

β. Two sides to every story

γ. Wipe cycle 

δ. Live-Taped Video Corridor-->http://www.youtube.com/watch?v=9IrqXiqgQBo


ε. Video corridor for san fransisco 1969

 

3.      Ψηφιακοί κόσμοι "in limbo" (16-11-2-12_Π. Μάντζου, Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΑΜ, ΔΠΘ)

Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν θέσει μια σειρά από ζητήματα σε ότι αφορά την αρχιτεκτονική πράξη αλλά και την εκπαίδευση. Αν και έχουν ενσωματωθεί εδώ και χρόνια σε κάθε είδους αρχιτεκτονική δραστηριότητα, παραμένουν ακόμη πολλές ερωτήσεις που δεν έχουν απαντηθεί σε σχέση με το ρόλο τους και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζουν την αρχιτεκτονική στο σύνολό της. Από αυτό το μεγάλο αριθμό θεμάτων, μπορούμε να εξετάσουμε κάποια που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική εκπαίδευση, όπου οι ψηφιακές τεχνολογίες επέφεραν μια πραγματική τομή στις παγιωμένες μεθόδους και συνήθειες αιώνων. Παράλληλα, η ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών στην αρχιτεκτονική εκπαίδευση έγινε συχνά χωρίς μια θεωρητική προσέγγιση που να ξεκαθαρίζει αν σε αυτές έχουμε βρει ένα νέο εργαλείο, μια συνθετική μέθοδο, ένα νέο τρόπο να σχηματοποιούμε το χώρο ή τέλος μια νέα θεωρία του χώρου.

Η αρχιτεκτονική δουλεύει εδώ κι αιώνες με αφαιρετικά μοντέλα, προσομοιώσεις και μινιατούρες, δηλαδή όχι με την πραγματικότητα αλλά με υποκατάστατά της. Τα αναγωγικά μοντέλα που, όπως όλα τα μέσα δεν είναι ποτέ ουδέτερα και διαμορφώνουν τον τρόπο που κατασκευάζουμε κόσμους. Η σχέση της αρχιτεκτονικής με αυτά τα μοντέλα είναι καθοριστική, καθώς η παρουσίαση/αναπαράσταση έρχεται ως αποτέλεσμα και προκύπτει από το σχεδιασμό και τις διαδικασίες του.

·           

 

·          Ανάλυση στυλ / ύφους καλλιτεχνών

 

 

 Β΄εξάμηνο 2012-13

 

ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ

 

 

William Kentridge_ “Refuse the hour", χωροχρόνος και μαύρες τρύπες (22-03-2013 - Ξ.Μπήτσικας)

 

Διάλεξη με αφορμή τη πολυμεσική παράσταση refuse the hour του William Kentridge στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών το Νοέμβριο του 2012 στην Αθήνα,  σχετική με την οικειοποίηση μηχανισμών αναπαράστασης και την επανάχρησή τους, με τη μεσολάβηση των νέων τεχνολογιών.

Ο Kentridge πρωταγωνιστής σε αυτή την "όπερα δωματίου" όπως την ονομάζει, γύρω από την αναζήτηση του χρόνου, είναι ο ίδιος, σαν ένας σύγχρονος παραμυθάς, ο οποίος ξεκινά την αφήγησή του από το μύθο του Περσέα για να καταλήξει στον Αϊνστάιν, την έννοια του χωροχρόνου και τις μαύρες τρύπες. 

 

 

«Καταφύγιο»  (28-03-2013-Ξ.Μπήτσικας)

 

Διάλεξη πάνω στην έννοια του καταφυγίου[p1] .

Ορισμός: 

ουσιαστικό ουδέτερο

1. μέρος όπου μπορεί κανείς να κρυφτεί βρίσκω καταφύγιο

2. μεταφορικά που μας προσφέρει το αίσθημα της ασφάλειας Η δουλειά είναι το καταφύγιό μου.

καταφύγιο το [katafíjio] Ο42 : 1α. τόπος όπου καταφεύγει κάποιος, όπου πηγαίνει για να προστατευτεί από κπ. κίνδυνο ή για να αποφύγει κάποια δυσάρεστη κατάσταση: Οι απρόσιτες βουνοκορφές ήταν το ~ των κλεφτών και των αρματολών. Όταν ξέσπασε η μπόρα βρήκαμε ~ κάτω από ένα υπόστεγο / σε ένα ερημοκλήσι. Οι αντίπαλοι του στρατιωτικού καθεστώτος ζήτησαν ~ σε άλλα κράτη, για να αποφύγουν τις διώξεις. Tο εξοχικό σπιτάκι μου είναι το ~ από τη βοή και το άγχος της πόλης. || υπόγειος χώρος, ειδικής κατασκευής, για την προστασία των στρατιωτών ή των αμάχων: Όταν άρχιζαν οι βομβαρδισμοί τρέχαμε στα καταφύγια για να σωθούμε. Aντιαεροπορικό ~, για προστασία από αεροπορικές επιθέσεις. Aντιατομικό ~, για προστασία από επίθεση με ατομικά όπλα. β. μικρό οίκημα σε βουνό, όπου μπορούν οι ορειβάτες να διανυκτερεύσουν ή να προστατευτούν από δυσμενείς καιρικές συνθήκες. || ~ θηραμάτων, προστατευμένος χώρος όπου συγκεντρώνονται θηράματα. 2. (μτφ.) α. πρόσωπο στο οποίο καταφεύγουμε, από το οποίο ζητούμε βοήθεια και προστασία: H αγκαλιά της μάνας / η μάνα / η οικογένεια είναι το ασφαλές ~ του παιδιού. Tο καταφύγιό του, όταν είχε χρέη, ήταν πάντοτε ο αδελφός του. || Ο Θεός είναι το ~ του πιστού. β. χρησιμοποιώ κτ. ως μέσο για να δώσω λύση σε κτ. που με βασανίζει ή για να βρω ανακούφιση: H μεταφυσική πίστη είναι ένα ~ από το φόβο του θανάτου. Στα βιβλία / στην ποίηση βρήκε το ~ που ζητούσε.

[λόγ. < αρχ. καταφύγιον υποκορ. του καταφυγή σημδ. γαλλ. refuge, abri]

Καταφύγιο  (επιλεκτικά) http://www.wordreference.com/gren/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%86%CF%8D%CE%B3%CE%B9%CE%BF

NOTE: This dictionary is currently only English to Greek.
Here are the lines from the English to Greek side that include 'καταφύγιο'.

WordReference English-Greek Dictionary © 2013:

Matching entries from other side of dictionary
shelter n	(refuge)	καταφύγιο ουσ.ουδ.
	We need to seek a shelter before the storm arrives.
	Πρέπει να βρούμε καταφύγιο πριν ξεσπάσει η καταιγίδα.
retreat n	(place for privacy)	καταφύγιο ουσ.ουδ.
refuge n	figurative (safe place) τόπος	καταφύγιο ουσ.ουδ.
	μεταφορικά	κατάλυμα ουσ.ουδ.
refuge n	(safe house)	καταφύγιο ουσ.ουδ.
recoursen	(remedy) μεταφορικά	διέξοδος, σωτηρία ουσ.θηλ.
		καταφύγιο ουσ.ουδ.
recoursen	(sb turned to for help)	διέξοδος, σωτηρία ουσ.θηλ.
		καταφύγιο ουσ.ουδ.
oasis n	figurative (refuge, calm place) μεταφορικά	όαση ουσ.θηλ.
	μεταφορικά	καταφύγιο ουσ.ουδ.
hideawayn	(private retreat)	καταφύγιο ουσ.ουδ.
bomb shelter n	(underground air-raid shelter)	καταφύγιο ουσ.ουδ.
	Many bomb shelters built in the 1950's are still useable.
safe haven n	(refuge, shelter)	καταφύγιο ουσ.ουδ.
	After living through such difficult times, she felt like she'd finally arrived at a safe haven.
dugout n	(bunker)	καταφύγιο ουσ.ουδ.
	The soldier went into the dugout to hide from the shooting.
haven n	(shelter)	καταφύγιο, άσυλο ουσ.ουδ.
	μεταφορικά	λιμάνι, αραξοβόλι, απάγκιοουσ.ουδ.
reserve n	(geography: reserved)	καταφύγιο (θηραμάτων)ουσ.ουδ.
anchor n	figurative (sb: emotional support)συναισθηματική υποστήριξη, μεταφορικά	αποκούμπι, στήριγμα, καταφύγιοουσ.ουδ.
refuge n	(shelter, protection) τόπος	καταφύγιο, άσυλο ουσ.ουδ.
	πρόσφυγες	καταυλισμός ουσ.αρ.
asylum n	(sanctuary, refuge)	άσυλο, καταφύγιο ουσ.ουδ.
sanctuaryn	(place of refuge)	καταφύγιο, άσυλο ουσ.ουδ.
sanctuaryn	figurative (for sb: quiet place) μεταφορικά	καταφύγιο, άσυλο ουσ.ουδ.
bunker n	(underground shelter)	υπόγειο καταφύγιο ουσ.ουδ.
air-raid shelter n	(shelter against bomb attacks)	αντιαεροπορικό καταφύγιοουσ.ουδ.
	During the Cold War, many American's built air-raid shelters in their backyards.
bird sanctuaryn	(permanent shelter for birds)	καταφύγιο πουλιών ουσ.ουδ.
bird sanctuaryn	US (habitat reserved for birds)	καταφύγιο πουλιών ουσ.ουδ.
find refuge vi	(take shelter)	βρίσκω καταφύγιο ρ.μετ.
	When the storm started we found refuge in an unused shepherd's hut.
game reserve n	(wildlife park, safari park)	καταφύγιο θηραμάτων, καταφύγιο άγριας ζωής ουσ.ουδ.
seek refuge v	(look for shelter or protection)	αναζητώ καταφύγιο/προστασίαέκφρ.
	The storm caused the hikers to seek refuge in a cave.
	The lonely child sought refuge in books.
take cover v	(seek shelter)	βρίσκω καταφύγιο ρ.μετ.
	It was raining so hard we had to take cover in a shop doorway.
take refuge v	(find shelter or protection)	βρίσκω καταφύγιο ρ.μετ.
	They took refuge in a bus shelter until the storm had passed.
	It was raining hard so I took refuge in a store.
take refuge invtr	(be comforted by) μεταφορικά	βρίσκω καταφύγιο ρ.μετ.
	He took refuge in the fact that his colleagues had all found the project difficult.
take refuge invtr	(find protection in )	βρίσκω καταφύγιο ρ.μετ.
	I took refuge in a cave during the thunderstorm.
tax havenn	(country of low taxation) μεταφορικά	φορολογικός παράδεισοςουσ.αρ.
		φορολογικό καταφύγιο ουσ.ουδ.
wildlife preserven	(conservation area)	καταφύγιο άγριων ζώωνουσ.ουδ.
	Of course, hunting will never be allowed in the wildlife preserve.
animal shelter n	(home for unwanted pets)	καταφύγιο ζώων ουσ.ουδ.
Note: επιθετικός προσδιορισμός

---

 [p1]Συνιστά το θέμα για εκπόνηση εικαστικού έργου από τους φοιτητές (μέσο ελεύθερο) για το Β’ εξάμηνο.

Βιβλιογραφία:

1.        Hall, Edward T.: The Hidden Dimesion, Doubleday and Company, Inc, 1969

2.        Manovich, Lev: The Language of New Media, The MIT Press Cambridge, 2001

3.        Mitchell, William J: Placing Words: Symbols, Space and the City,  The MIT Press Cambridge, 2005

4.        Mitchell, William J: Space, Place and the Infobahn. City of bits,  The MIT Press Cambridge, 2000

5.        Mondloch, Kate: Screens, Viewing Media Installation Art, University of Minessota Press, 2010

6.        Rush, Michael: New Media in Late 20th-Century Art, Thames and Hudson

7.     Baltrusaitis Jurgis:  El espejo (Ο καθρέφτης), Ed. Miraguano – Polifemo, Madrid, 1988

8.     Baudrillard, Jean: Περί Σαγήνης, Εκδ. Εξάντας, Αθήνα 2009

9.     Carroll, Lewis: Η Αλίκη μέσα από τον καθρέφτη, Εκδ. Λιβάνη Αθήνα

10.  Crary, Jonathan: Techniques of the observer, MIT Press, 1990

11.  Eco, Umberto: De los espejos y otros ensayos, Ed. Lumen, Barcelona, 1988 [Primera edición: Gruppo Editoriale Fabbri, Bombiani, Sonzogno, Etas S.p.A., Milán 1985] (Στα ελληνικά: Σχετικά με τους καθρέφτες και άλλα δοκίμια)

12.  Fontisi-Ducroux, Françoise. & Vernant, Jean-Pierre: Στο μάτι του καθρέφτη, Εκδ. Ολκός, Αθήνα 2001 (Dans l oleil du miroir, Éditions Odile Jacob, Paris 1997)

13.  Graham, Dan: Two Way Mirror Power: Selected Writings by Dan Graham on His Art, MIT Press, 1999

14.  Kepes, Gyorgy: The Language of Vision, Dover Publications, Inc., N. York, 1995

15.  Moholy-Nagy: Vision in Motion, Ed. Paul Theobald, Chicago, 1947

16.  Nolan, Edward Peter: Now through a glass darkly: specular images of being and knowing from Virgil to Chaucer, University of Michigan Press, 1990

17.  Ρηγοπούλου, Πέπη:  Ο νάρκισσος, Εκδ. Πλέθρον, Αθήνα 1994

18.  Rosset, Clement: Το πραγματικό και το διπλό του. Δοκίμιο περί αυταπάτης. Εκδ. Αρμός, Θεσσαλονίκη 2009

19.  Rowe Colin & Slutzky Robert, Transparency, Ed. Birkhäuser, Basel, Switzerland,1997 [http://iris.nyit.edu/~rcody/Thesis/Readings/Transparency%20-%20Rowe-Slutsky.pdf]

20.  Stoichita, Victor: A short history of the shadow, Ed. Reaktion Books, London, 1997

21.     Paul Virillio: η Διαδικασία της σιωπής, εκδ. Νησίδες 2000

22.     Marshall McLuhan: Media οι προεκτάσεις του ανθρώπου, εκδ. Κάλβος, Αθήνα

23.     Adorno, Theodor W., Horkheimer, Marx: Η διαλεκτική του διαφωτισμού , Εκδ. Ύψιλον, Αθήνα , 1986    

24.     Adorno_Ηorkheimer_ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ  

25.     Baudrillard, Jean:Η έκσταση της επικοινωνίας, Εκδ. Καρδαμίτσα, 1991  

26.     Benjamin Walter :  Δοκίμια για την τέχνη,  Εκδ. Κάλβος , Αθήνα [19--]  (Το έργο τέχνης στην εποχή της τεχνικής αναπαραγωγιμότητάς του.)

27.     Curran, J. (2003) «Τα όρια του τεχνολογικού  ντετερμινισμού. Μία ιστορική προσέγγιση», στο Παναγιωτοπούλου Ρ. (επιμ.) Η Ψηφιακή πρόκληση: ΜΜΕ και δημοκρατία, Εκδ. Τυπωθήτω, Αθήνα

28.     Debord, Guy: Η κοινωνία του θεάματος, Εκδ. Ελ.Τύπος, Αθήνα   [http://debordiana.chez.com/francais/internazionale.htm ]

29.     Eco, Umberto: Κήνσορες και θεράποντες. Θεωρία και ιδεολογία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, Εκδόσεις, Γνώση 1994

30.     Levy, Pierre Δυνητική πραγματικότητα Η φιλοσοφία του πολιτισμού και του κυβερνοχώρου Εκδ. Κριτική, 1999

31.     Mc Quail (2001) «Κεφάλαιο 5: Μαζική Κοινωνία και Πολιτισμός», στο Η Θεωρία Μαζικής Επικοινωνίας για τον 21 αιώνα, Μετάφραση Κάτια Μεταξά, Εκδ. Πατάκης,  Aθήνα

32.     McLuhan, Marshall: Media : οι προεκτάσεις του ανθρώπου,  Αθήνα : Κάλβος , [19--].   &   Understanding media: the extensions of man, Cambridge, Mass. : The MIT Press, 1994  

33.     McLuhan, Marshall: The Gutenberg galaxy: the making of typographic man, [Toronto] : University of Toronto Press, [1962]

34.     Η κουλτούρα των μέσων : μαζική κοινωνία και πολιτιστική βιομηχανία / Kraus, Karl [κ.α.], Αθήνα : Αλεξάνδρεια, 1991. - (Συνθέσεις , 2)

35.     Ρομπίνς, Κ. και Ουέμπστερ, Φ. (1999) Η Εποχή του Τεχνοπολιτισμού, Εκδ. KΑΣΤΑΝΙΩΤΗ ΑΘΗΝΑ  

"Πολιτιστική Οικειοποίηση και οι Τέχνες"  Ίρις Γιωτάκη (29/03/13 )

Η πολιτιστική οικειοποίηση είναι ένα διάχυτο χαρακτηριστικό του σύγχρονου κόσμου. Με οδηγό το έργο του James Young, Cultural Appropriation and the Arts θα γίνει μία αναφορά στην Πολιτιστική οικειοποίηση και στις Τέχνες, θέτοντας την ως μία υποκατηγορία της  Τέχνης της οικειοποίησης.

Θα γίνει αναφορά σε παραδείγματα οικειοποιήσεων  που γίνονται στα στοιχεία της πολιτιστικής ταυτότητας διάφορων πολιτισμών και θα εστιάσουμε στα  ηθικά και αισθητικά  ζητήματα που δημιουργούνται μέχρι και στις μέρες μας. 

1    “Bill Viola”, Μάνος Κατσάρης (05--4-2013) 

      Παρουσίαση του έργου του Bill Viola. Ενδεικτικά έργα. 

Αστικές οθόνες- ψηφιακά έργα στο δημόσιο χώρο - Ι. Μπίτου (12.4.2013)

Facing a screen, the spectator/viewer/user is caught in a phenomenological tangle involving twin paradoxes: of mobility and immobility (the mobility of images; the immobility of the spectator) and of materiality and immateriality (the material space of the theater, domicile, or office and the immateriality of the cinematic, televisual, computer image.) The screen functions as an architectonic element, opening the materiality of built space to virtual apertures in an "architecture of spectatorship." 

(Anne Friedberg' “The virtual window interactive”)

Η δημόσια σφαίρα παρατηρείται ως μια σύνθεση αστικών κοινωνικών χώρων όπου μπορούν να συζητηθούν ανοιχτά ιδέες και πρακτικές ανησυχίες της κοινωνίας (Habemas 1989). 

Η πόλη έχει υποστεί μεγάλη εξέλιξη στα χαρακτηριστικά και την ταυτότητα της.
Η έννοια του δημόσιου χώρου δεν αναφέρεται μόνο στον φυσικό χώρο, αλλά και σε δυνητικούς «χώρους» όπως των ΜΜΕ, του διαδυκτιου κτλ.

Έργα προς ανάλυση:

1. "Body movies", Rafael Lozanno Hemmer 
2. "Re-positioning fear", Rafael Lozanno Hemmer 
3. "Wildlife", Carolina Sobecka
4. "It's you", Carolina Sobecka
5. "Vectorial elevation",  Rafael Lozanno Hemmer
6. έργα της Jenny Holzer
7. "The language of equilibrium", Joseph Kosuth

8. "Hole in space", Kit Galloway and Sherrie Rabinowitz

9. "Bring to Light", Greenpoint 2011 (Nuit Blanche NYC), Marcos Zotes: CCTV/Creative Control

10. "Die Endlichkeit der Freiheit", “The Tijuana Projection” Krzysztof Wodiczko

11. "Asalto Montalvo", Daniel Canogar

12. "The influenced machine" , Tony Ousler

13. “Frilufts kino” Michelle Teran 

14. "Hand catching lead", Richard Serra

15. "Speed of light", “Transformed”, Ian de gruchy 

16. projection mappings του Pablo Valbuena

17. "People walking", Julien Opie

1.    "Grandes maestros de la pintura Española Contemporánea". Fernando Picornell Cantero, καθηγ. Καλών Τεχνών Murcia, Spain  (16-5-2013)  

2.    "Ανθρώπων ίχνη 1" και "Ανθρώπων ίχνη 2" » _Μάριος Σπηλιόπουλος, καθηγ. ΑΣΚΤ Αθήνας) (16-5-2013)

      Παρουσίαση των εγκαταστάσεων   "Ανθρώπων ίχνη 1" που έγινε στην Ελευσίνα και "Ανθρώπων ίχνη 2" στην Biennale της Θεσσαλονίκης 2012. 

Μία προσπάθεια απόδοσης της  ποικιλομορφίας των οικειοποιήσεων από το 1970 έως το 2005

Ίρις Γιωτάκη (24/05/13)

"Οικειοποίηση " ( Α' μέρος)

Μία ανασκόπηση σε παραδοσιακές και μοντέρνες έννοιες αντιγραφής, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως και τα μέσα του 20ου (1970). Αναφορά στις τρεις μεγάλες καινοτομίες  Readymades, Collage και Montage για να οδηγηθούμε στη συνέχεια, στη Σύγχρονη Οικειοποιημένη Τέχνη.

Ανάλυση της  κατηγορίας με τίτλο Διεγερτική Προπαγάνδα(Agitprop-Agitation Propaganda), όπως την ορίζει ο David Evans στο έργο του , Appropriation. Αναφορά σε έργα που συνδέονται με την κομμουνιστική ιδέα ή έργα με καθαρά πολιτικό χαρακτήρα που έχουν ως στόχο να λειτουργήσουν εκτός καλλιτεχνικών χώρων.